Ἡ σημερινή ἡμέρα εἶναι ἡμέρα χαρᾶς καί γιορτῆς γιά τά Ἑπτάνησα γιατί σάν σήμερα πρίν ἀπό 155 χρόνια ἱκανοποιήθηκαν ἐθνικοί πόθοι καί πραγματοποιήθηκαν ὁράματα αἰώνων. Ἡ Κέρκυρα, ἡ Ζάκυνθος, ἡ Κεφαλλονιά, ἡ Λευκάδα, οἱ Παξοί, ἡ Ἰθάκη καί τά Κύθηρα γιορτάζουν σήμερα τήν ὑλοποίηση τοῦ ὁράματος τῆς ἐλευθερίας. Ὅραμα πού ὑπάρχει στήν ἑπτανήσια ψυχή ἀπό τον Ὀδυσσέα μέχρι τό Σολωμό καί ἀπό τό Σικελιανό μέχρι καί σήμερα. Ἀγῶνες πού κράτησαν πολλούς αἰῶνες ὁδήγησαν στήν τελική δικαίωση τοῦ ἑπτανησιακοῦ λαοῦ.
Οἱ Ἄγγλοι ἤθελαν νά ἐπιβάλλουν πλήρη κυριαρχία στά Ἑπτάνησα. Οἱ Ἑπτανήσιοι ὅμως ἀπό τή στιγμή πού δημιουργήθηκε ἔστω καί μιά μικρή ἐλεύθερη Ἑλλάδα δέν μποροῦσαν νά συμβιβαστοῦν μέ καμμιά λύση ἐκτός ἀπό τό νά ἑνωθοῦν μέ τήν Ἑλλάδα. Ἡ πίεση τῆς κοινῆς γνώμης στά Ἰόνια νησιά ὑπῆρξε ἀποφασιστική.
Τό 1848 ἐμφανίζεται στήν Κεφαλλονιά, καί ἀργότερα καί στά ἄλλα νησιά, ὁ ἑπτανησιακός ριζοσπαστισμός, ἕνα ἐθνικοαπελευθερωτικό κίνημα πού ἀπαιτεῖ τήν ἕνωση τῆς Ἑπτανήσου μέ τήν Ἑλλάδα. Ἡγέτες τοῦ κινήματος ὁ Ἠλίας Ζερβός-Ἰακωβάτος μέ τήν ἐφημερίδα του «Ὁ Φιλελεύθερος» καί ὁ Ἰωσήφ Μομφεράτος μέ τήν ἐφημερίδα του «Ἀναγέννησις». Ὁ Ἰακωβάτος, μάλιστα, γιά τούς ἀγῶνες του ἐνάντια στήν Ἀγγλοκρατία θά ἐξοριστεῖ στά Ἀντικύθηρα. Ἀξίζει νά σημειωθεῖ ἐπίσης ὅτι ὁ κορυφαῖος αὐτός ριζοσπάστης καί φανατικός ἀγωνιστή, συνδέθηκε στενώτατα μέ τόν πατριώτη μας Γεώργιο Μόρμορη στόν ὁποῖον ἀνατέθηκε ἡ ὀργάνωση ριζοσπαστικοῦ κόμματος στά Κύθηρα. Αὐτός πράγματι συνασπίζεται μέ τόν Κοσμᾶ Πανάρετο καί τόν Γεώργιο Ἀρώνη-Παναγιωτόπουλο ἱδρύουν ριζοσπαστικό κόμμα καί προσφέρουν ἀνεκτίμητες ὑπηρεσίες στήν ὑπόθεση τῆς Ἕνωσης.
Συμπερασματικά, μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι ἐμεῖς οἱ νεότεροι ὀφείλουμε νά κρατήσουμε ἀταλάντευτα προσηλωμένους τούς στόχους μας στά ἴδια ἰδανικά καί στά ἴδια διδάγματα ὅλων αὐτῶν τῶν εὐγενικῶν μορφῶν καί νά κρατήσουμε ζωντανή τήν ἱστορική μνήμη μας γιά μᾶς καί τά παιδιά μας σέ μιά ἐποχή ἰσοπέδωσης καί μαζοποίησης.
«Καλήτερα, καλήτερα διασκορπισμένοι οἱ Ἕλληνες
Νά τρέχωσιν τόν κόσμον,
Μέ ἐξαπλωμένην χεῖρα ψωμοζητοῦντες
Παρά προστάτας νἄχωμεν».
Πανηγυρικός λόγοςγιά τήν ἐπέτειο τῆς ἑνώσεως τῶν Ἰονίων Νήσων
μέ τήν μητέρα Ἑλλάδα ὑπό τοῦ θεολόγου καθηγητοῦ κ.Γεωργίου Λουράντου
(απόσπασμα 21 Μαϊου 2009)