ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΦΙΛΙΣΚΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ (1861-1917)
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
Για την επέτειο των 100 ετών από το θάνατό του (7 Απριλίου 1917)
(από τον τιμητικό τόμο του 2011 που εξέδωσε και διαθέτει η Παλαιά Φιλαρμονική)
1861
17/29 Νοεμβρίου: Γέννηση του Σπυρίδωνος Φιλίσκου Σαμάρα στην Κέρκυρα. Γιος του Μακεδόνα «υποπρόξενου γραμματέα» του Ελληνικού Βασιλικού Προξενείου Κερκύρας, Σκαρλάτου Σαμάρα και της Φανής Ελάου.
Τα πρώτα μαθήματα μουσικής του τα παραδίδει ο συνθέτης Σπυρίδων Ξύνδας.
1874
Η οικογένεια του συνθέτη μετεγκαθίσταται στην Αθήνα. Έναρξη μαθητείας στο Ωδείο Αθηνών με δασκάλους τον Φρειδερίκο Βολωνίνη (βιολί), τον Angelo Mascheroni και τον Enrico Stancampiano (θεωρητικά, ενορχήστρωση και σύνθεση).
1876
Φεβρουάριος: Ο Σαμάρας συμμετέχει ήδη στις συναυλίες του Ωδείου ως πιανίστας.
1877
Συνθέτει το πιανιστικό Scherzo sull’ opera ‘’Contessa d’Amalfi και το πρωτοπαρουσιάζει σε συναυλία του Ωδείου τον Ιούνιο. Το έργο δημοσιεύεται στην Ιταλία.
1878
Ιούλιος-Αύγουστος: Δημοσιεύονται στην Μπολώνια η αφιερωμένη στη βασίλισσα Όλγα Serenade και το Pensée mélancolique sur la mort de Dem. Bourbaki.
1879
25 Μαρτίου / 6 Απριλίου: Παρουσιάζεται στο Θέατρο Αθηνών μια ορχηστρική «συμφωνία» (εισαγωγή) του Σαμάρα. Την ίδια χρονιά συνθέτει σε συνεργασία με τον αρχιμουσικό Ανδρέα Ζάιλερ τα τραγούδια της κωμωδίας του Βλάση Γαβριηλίδη Τορπίλλαι.
1880
Συνθέτει μια Σονάτα για βιολί και πιάνο και ένα Ave Maria για τενόρο και πιάνο. Πιθανόν την ίδια χρονιά σε συνεργασία με τον Stancapiano συνθέτει την τετράπρακτη όπερα Ολάο σε λιμπρέτο του Αντώνιου Φραβασίλη.
1881
Δεκέμβριος: Ο Σαμάρας μεταβαίνει στο Παρίσι για συνέχιση των μουσικών του σπουδών. Δάσκαλοί του ο Theodore Dubois και ο Leo Delibes, ενώ κερδίζει την εκτίμηση του Jules Massenet. Συνδέεται με τον φιλέλληνα μαρκήσιο De Queux de Saint-Hilaire, την πριγκίπισσα Troubetzkoy, τον Δημήτριο Βικέλα και τον βαρύτονο Περικλή Αραβαντινό (τον γνωστό Άραμι). Συνθέτει και εκδίδει τις πιανιστικές Scènes Orientales για τέσσερα χέρια.
1884
Με τη μεσολάβηση Γάλλων αρiστοκρατών γνωρίζει στη λίμνη του Como τον εκδότη Giulio Ricordi, ο οποίος υπέγραψε συμβόλαιο με τον νεαρό συνθέτη για την παραγωγή της όπερας Medgè. Η αθέτηση του συμβολαίου από τον Ricordi ωθεί τον Σαμάρα δύο χρόνια αργότερα στην έναρξη της μακρόχρονης συνεργασίας του με τον εκδότη Edoardo Sonzogno.
1885
Συνθέτει και παρουσιάζει στο Παρίσι την Chitarrata.
1886
16 Μαΐου: Πρεμιέρα και ενθουσιώδης υποδοχή της Flora Mirabilis στο θέατρο Carcano του Μιλάνου.
1887
Ολοκληρώνει την όπερα Lionella και ασχολείται με την σύνθεση μελοδράματος με θεματολογία από την βυζαντινή ιστορία.
1888
11 Δεκεμβρίου: Πρεμιέρα της Medjè στο θέατρο Costanzi της Ρώμης.
1889
5/17 Φεβρουαρίου: Ελληνική πρεμιέρα της Flora Mirabilis στο θέατρο San Giacomo της Κέρκυρας υπό τη διεύθυνση του συνθέτη. Εκλέγεται Επίτιμος Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας.
29 Οκτωβρίου 1889 / 10 Νοεμβρίου 1889: Η Flora Mirabilis παρουσιάζεται και στην Αθήνα με την ευκαιρία των γάμων του διάδοχου Κωνσταντίνου.
1890
Μάρτιος: Ανακοίνωση της παρουσίασης την επόμενη σαιζόν στο θέατρο Dal Verme του Μιλάνου του πολυθεάματος Danae σε μουσική του Σαμάρα.
Αύγουστος: Ο Σαμάρας φέρεται να ασχολείται με τη σύνθεση ενός μελοδράματος με τίτλο Μessidor, βασισμένο στο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Δουμά, Le chevalier de Maison Rouge.
1891
4 Απριλίου: Πρεμιέρα της Lionella στο θέατρο Alla Scala του Μιλάνου. Λίγες ημέρες αργότερα πεθαίνει η μητέρα του συνθέτη, Φανή Σαμάρα.
1892
Μάιος: Ασχολείται με τη σύνθεση της όπερας Ιωάννα, σε λιμπρέτο του Paul Μilliet, που πρόκειται να παρουσιαστεί το φθινόπωρο στην Opéra-Comique του Παρισιού
1894
23 Μαΐου: Πρεμιέρα της La martire στο θέατρο Mercadante της Νάπολης.
22 Σεπτεμβρίου: Εγκαίνια του υπό τη διεύθυνση του Sonzogno μιλανέζικου Teatro Lirico Internazionale με την La martire.
1895
19 Νοεμβρίου: Πρεμιέρα της La furia domata στο Teatro Lirico Internazionale του Μιλάνου.
1896
25 Μαρτίου / 6 Απριλίου: Κατά την τελετή έναρξης των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων ακούγεται για πρώτη φορά ο Ολυμπιακός Ύμνος σε μουσική Σπ. Σαμάρα και ποίηση Κωστή Παλαμά. Θα καθιερωνόταν ως μόνιμος ύμνος των ολυμπιακών διοργανώσεων μόλις το 1958.
1903
17 Νοεμβρίου: Πρεμιέρα της Storia d’amore στο Teatro Lirico Internazionale του Μιλάνου. Ως La biondinetta το ίδιο έργο παρουσιάζεται την 1η Απριλίου 1906 στο Δουκικό Θέατρο της Gotha.
1905
9 Νοεμβρίου: Πρεμιέρα της Mademoiselle de Belle Isle στο θέατρο Politeama της Γένοβας.
1907
31 Μαρτίου / 13 Απριλίου 1907: Ελληνική πρεμιέρα της Mademoiselle de Belle Isle στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών. Σκέψεις για μονιμότερη παρουσία του Σαμάρα στην Αθήνα.
1908
11 Απριλίου: Πρεμιέρα της Rhea στο θέατρο Verdi της Φλωρεντίας.
1909
Ο Σαμάρας αποδέχεται τον τίτλο του επίτιμου διευθυντή του Ωδείου του Πειραϊκού Συνδέσμου.
1911
Ξεκινά η σύνθεση της Tigra, μελόδραμα το οποίο θα παραμείνει ημιτελές.
24 Μαΐου / 6 Ιουνίου: Αθηναϊκή πρεμιέρα της Rhea στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών/ Ο Σαμάρας προετοιμάζει τη μόνιμη εγκατάστασή του στην Αθήνα.
1912
Ιανουάριος: Μελοποιεί τον Ὕμνον πρὸς τὸν Βάκχον του Γεωργίου Τσοκόπουλου.
1914
10/23 Απριλίου: Πρεμιέρα της οπερέτας Πόλεμος ἐν Πολέμῳ στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών.
Μελοποιεί τον Ἀσπασμὸν πρὸς τὴν μητέρα Ἑλλάδα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη με την ευκαιρία της πεντηκονταετηρίδας της Ένωσης των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα. Πρωτοπαρουσιάζεται στις 21 Μαΐου / 3 Ιουνίου 1914 στο Δημοτικό Θέατρο της Κέρκυρας.
Μελοποίηση των Ἐπινικείων του Γεωργίου Δροσίνη.
1915
28 Δεκεμβρίου 1914 / 10 Ιανουαρίου 1915: Γάμος του Σαμάρα με την Άννα Αντωνοπούλου.
14/28 Ιανουαρίου: Λαμβάνει το Βασιλικό Μετάλλιο Τεχνών και Γραμμάτων για τη μουσική μαζί με τον Ναπολέοντα Λαμπελέτ και τον Διονύσιο Λαυράγκα.
21 Ιανουαρίου / 3 Φεβρουαρίου: Πρεμιέρα της οπερέτας Πριγκίπισσα τῆς Σασῶνος στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών.
1916
30 Μαρτίου / 12 Απριλίου: Πρεμιέρα της οπερέτας Κρητικοπούλα στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών.
Εκλέγεται Πρόεδρος της πρώτης, και βραχύβιας, Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών.
1917
25 Μαρτίου / 7 Απριλίου: Θάνατος του Σαμάρα στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» των Αθηνών.