Είναι ενδιαφέρουσα η αρχή των πραγμάτων, η πρώτη φαεινή σκέψη για το πως και το πού, πότε και από ποιον γεννήθηκαν οι μεγάλες ιδέες που διαρκούν ακόμα, που διαμόρφωσαν, καθόρισαν κι εξέλιξαν τον ανθρώπινο βίο.
Η Μυθολογία με τις καλυμμένες αλήθειες της και κατά τον Ησίοδο, τις ΤΕΧΝΕΣ και τις ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, τις εμπνεύστηκαν κορυφαίες θηλυκές πνευματικές οντότητες, οι 9 Μούσες και η ετεροθαλής αδελφή τους, η θεά Αθηνά ως Εργάνη, και τις παρέδωσαν στους ανθρώπους για να βελτιώσουν και να ομορφύνουν την ζωή τους, εναντίον της βαρβαρότητας και της άγνοιας. Κατά τον Ησίοδο, στο ιερό όρος του Ελικώνα μέσα στο δροσερό δάσος, τα πουλιά και τα λουλούδια, οι 9 ΜΟΥΣΕΣ και η ετεροθαλής αδελφή τους θεά ΑΘΗΝΑ-Εργάνη, επινόησαν τις ΤΕΧΝΕΣ και τις ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ και τις δώρισαν στους ανθρώπους. Δώρα πολύτιμα, πνευματικά αγαθά, δυσθεώρητα κι αιώνια, ευεργεσία και προσφορά στην ανθρωπότητα.
Εμπνευσμένες και εμπνεύστριες είναι οι κοινές Μητέρες τους.
Οι 9 ΜΟΥΣΕΣ είναι οι μόνες κατάλληλες μητέρες, αφού «αλληγορούνται στις μαθήσεις» είναι οι «καθηγήτειραι άνασσαι» και οι «θρέπτειραι ψυχής και διανοίας ορθοδότειραι» κατά τους Ορφικούς ύμνους και η θεά ΑΘΗΝΑ, είναι «η Πολυευτυχισμένη μητέρα των Τεχνών» κατά τον Πρόκλο.
ΤΕΧΝΕΣ και ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ έχουν παίξει καθοριστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο στη νοητική και ποιοτική υπόσταση του ανθρώπου, που σήμερα ονομάζουμε «Πολιτισμό».
Για χιλιάδες χρόνια η Τέχνη ανεξάντλητη, είναι μια αστείρευτη πηγή δημιουργίας με άπειρες δυνατότητες. Είναι ένας ατέρμονας έρωτας, μια ακατανίκητη ανάγκη του νου, που αναβαθμίζει και φωτίζει τα άλλα επίπεδα, είναι ένας φάρος ενάντια την άγνοια και την προκατάληψη. Η Τέχνη είναι ατομική, ανεξάρτητη, ελεύθερη. Λειτουργεί λυτρωτικά, έστω και στιγμιαία μαλακώνει τη σκληρότητα των καιρών. Στέκει απέναντι ως ανάχωμα ευεργετικό και ιαματικό, είναι μέλι στην ψυχή. Αόρατοι βοηθοί της η φαντασία και το όνειρο, απελευθερώνουν δυνάμεις του νου και τις ψυχής, σκέψεις, αγάπες, ιδέες, ένας ατελείωτος άυλος κόσμος, παίρνει μορφή και γίνεται ορατός. Η Τέχνη είναι οι μικρές και μεγάλες οάσεις, το ποτάμι που κυλάει ακατάπαυστα και ποτίζει πράγματα της ζωής για τη ζωή, που συγκινεί εξημερώνοντας τα ήθη.
«Η ζωή χωρίς Τέχνη είναι ένα δωμάτιο χωρίς παράθυρα».
Η Έκθεση
Σας προσκαλώ κι εφέτος, στην Έκθεσή μου, η Ελλάδα επινόησε ιδέες, όνομα και νόημα στα πάντα. Ρευστή η εποχή μας, αλλά μήπως ποτέ υπήρχε καμιά βεβαιότητα για το μέλλον;
Παρ’ όλ’ αυτά είναι στάση ζωής να συνεχίζουμε τη ροή και τη δημιουργία, να εξευμενίσουμε κάπως τους καιρούς.
Κάθε Έκθεση Τέχνης έχει ένα δέος, μια χαρά, μια συγκίνηση.
Στην έκθεση της ΠΕΜΑΧΡΙΝΑ, στα δύο ξεχωριστά βράδια του Αυγούστου, κάθε χρόνο, στις Μηνιές στην Κεφαλονιά είναι πολύ έντονα αυτά τα συναισθήματα. Είναι μεγάλη τιμή για μένα η συνάντηση με φίλους αγαπημένους, κάτι σαν έθιμο πια, η φιλοξενία στο σπίτι της φίλης μου, της Μανίτας σ’ έναν χώρο ιδανικό, λουλουδιασμένο και οικείο, ακριβώς πάνω από τη θάλασσα που γνωρίζουμε, που τη νοιώθουμε, την ακούμε και αγαλλιάζει την ύπαρξη μας…
Και θα χαρώ τόσο που θα συναντηθούμε πάλι, που θα ξαναϊδωθούμε σε μια εποχή της πανδημίας, ενός αόρατου ιού-εχθρού, που απαιτεί την αποξένωση, τη μοναξιά, χωρίς αγκαλιές κι αγγίγματα, με φιμωμένο το στόμα χωρίς φιλί, καταλάβαμε καλά πως πράγματα απλά, μια συνάντηση, δεν είναι αυτονόητη και φυσική όπως πριν.
Η δουλειά που παρουσιάζω κι εφέτος, βγαίνει μέσα από τις ανεξάντλητες πηγές του τόπου μας και είμαι υπερήφανη κι ευγνώμων γι’ αυτό. Φύση, Μυθολογία, Ιστορία, ό,τι και να σκεφτώ, ό,τι και να κάνω, όπου και να σταθώ, αναδύεται από παλιά μια Ελλάδα που με ελκύει σαν μαγνήτης με τα θαύματά της, που τη θαυμάζω και την ευχαριστώ.
Που επινόησε μεγαλοφυείς ιδέες, έφτιαξε εμπνευσμένες με ουσία λέξεις για τις μεγάλες έννοιες, έδωσε όνομα, νόημα και αξία στα πάντα, πλουτίζοντας κι ευεργετώντας την ανθρωπότητα.*
Η Κεφαλονιά είναι ρίζα και πηγή μου, συγγενής και αίμα μου, χαρακτήρας μου, με στεριές, με θάλασσες και ουρανούς, χώματα και χρώματα, ένας πλούτος που τον φέρω όπου και να βρίσκομαι, που Τέχνη και φαντασία απελευθερώνει σύμβολα, αρχέτυπα, όνειρα, έγνοιες κι αγάπες, πουλιά και ψάρια και όλα μοιάζουν νέα κάθε φορά, γιατί η στιγμή είναι άλλη, δημιουργώ την εικόνα της ύπαρξης, όχι της απώλειας.
Οι κόποι, οι προσπάθειες και οι ατέλειωτες ώρες δουλειάς εκτίθενται εδώ και είναι οι αλήθειες μου. Η μεταφορά της σκέψης σε εικόνα, η υλοποίησή της δηλαδή, δεν είναι κάτι απλό, αλλά είναι γοητευτικό. Τα πράγματα έχουν τη σημασία και την αξία που τους δίνουμε. Και οι πραγματικές αγάπες είναι παντοτινές. Αγαπάω τη ζωή, τους ανθρώπους μου, τον τόπο μου, τη στεριά, τη θάλασσα, τον ουρανό κι ό,τι περιέχουν, ζούμε μέσα σ’ αυτά και μόνο από αυτά, σ’ αυτόν τον κόσμο…
Εφέτος που διακυβεύεται η υγεία, το περιβάλλον με το κλίμα ν’ απειλεί, η ειρήνη κοντά μας να τραυματίζεται, ζωγραφίζω πάνω στον πηλό, ίχνη από Ευχές!
Είναι ζωή εν ειρήνη το Ελληνικό Αλφάβητο, μια ωραία φρουτιέρα γεμάτη καρπούς πάνω στο τραπέζι μέσα σ’ ένα σπίτι, ένα κατάφορτο δένδρο, τα πετούμενα τ’ ουρανού, τα ψάρια της θάλασσας είναι υγεία, ειρήνη κι ελευθερία…
Υπερασπίζομαι πεισματικά τα αγαθά της ζωής, σ’ αυτόν τον Πλανήτη, αυτήν την υπέροχη σφαίρα που γυρίζει ακατάπαυστα στο απέραντο σύμπαν!
Αυτόν τον κόσμο δεν τον φτιάξαμε εμείς, δεν έχουμε δικαίωμα να τον χαλάσουμε,αλλά με το λιθαράκι μας, να τον κάνουμε καλύτερο.
Η Τέχνη προτείνει… Και ενισχύω την έμφυτη ανθρώπινη ανάγκη για το κάλλος, στη ζωή μας, στον εαυτό μας, στο σπίτι μας… Στα βάθη των χιλιετιών οι άνθρωποι χωρίς ρούχα, κρεβάτι και τραπέζι «ομορφαίναν» τον κόσμο τους φορώντας κολιέ και ζωγραφίζοντας τις σπηλιές τους…
*150.000 ελληνικές εννοιακές λέξεις χρησιμοποιεί π.χ, η αγγλική γλώσσα.
Αφιέρωμα
Η Έκθεσή μου αυτή, στην ΠΕΜΑΧΡΙΝΑ, στο σπίτι της Μανίτας Scocimara, που θα μεταμορφωθεί σε χώρο Τέχνης για δύο μέρες, είναι αφιερωμένη σε αυτή, στη Μανίτα, αλλά και στον σύντροφό της μιας ολόκληρης ζωής, τον Scoci Scocimara, που έφυγε από κοντά της κι από κοντά μας πριν ενάμιση χρόνο, ήρεμα κι ευλογημένα με όλη του την οικογένεια κοντά του.
Ο Scoci, Ελβετός, Αιγυπτιώτης, Αμερικανός, επιτυχημένος, προσωπικότητα ισχυρή, άνθρωπος καθαρός χωρίς σκιές και ταλαντεύσεις, η έντονη παρουσία του μου δημιουργούσε ασφάλεια κι εμπιστοσύνη, πως όλα θα πάνε καλά, επειδή τα φρόντιζε όλα και τίποτα δεν άφηνε στην τύχη.
Αγαπούσε ό,τι αγαπούσε η Μανίτα. Τον τόπο της, την Ελλάδα, την Κεφαλονιά, τη Θεσσαλονίκη, τους συγγενείς και τους φίλους της.
Τέλειοι γονείς, πάνω απ’ όλα η οικογένειά τους, αλλά και κοσμογυρισμένοι και πολίτες του κόσμου και οι δύο, με άπειρους συνεργάτες και φίλους στον κόσμο όλο, συνεργάτες και φίλους που τον αγαπούσαν και τον εκτιμούσαν και που στην μνήμη του έκαναν μεγάλες δωρεές, εδώ στην Ελλάδα!
Το σπίτι τους ολόκληρο ήταν έμπνευση της Μανίτας, όπως και το όνομά του, «ΠΕΜΑΧΡΙΝΑ», είναι μια σύνθεση από τις πρώτες συλλαβές των ονομάτων των τεσσάρων παιδιών τους, που το γεμίζουν και το χαίρονται κάθε καλοκαίρι.
Ο Scoci αιώνια ερωτευμένος, μαγεμένος και θαυμαστής της γυναίκας του, τη στήριζε παντοιοτρόπως, κάθε ιδέα της για το σπίτι τους, το στυλ, το κλίμα, τους κήπους, το περιβάλλον. Και οι δυο τους αληθινοί και γενναιόδωροι.
Ο ίδιος, λάτρης της τελειότητας, νοιαζόταν για κάθε γωνιά του, για κάθε του λεπτομέρεια, για κάθε του κρυφή ή φανερή πτυχή.
Η Μανίτα, πολυσχιδής, πολυδιάστατη και αεικίνητη, έχει μοναδικό τρόπο και ικανότητα να διευθετεί άπειρα πράγματα, πολιτισμού, ανθρωπιστικής δράσης από παράδοση, να νοιάζεται και να κοπιάζει για πρόσωπα και καταστάσεις, αντάξια εγγονή και απόγονος του αείμνηστου Μαρίνου Γερουλάνου.
Ο Scoci ενστερνίστηκε την ελληνική νοοτροπία και πραγματικότητα και εντάχτηκε απόλυτα κοντά στην Μανίτα στο κλίμα της Ελλάδας. Τέλειος οικοδεσπότης, άνοιξε το σπίτι τους στις Εκθέσεις μου μετατρέποντάς το σε Γκαλερί! Οργανωμένος, με πρόγραμμα ακριβείας, ήθελε να ψωνίζει μόνος του στην αγορά του Αργοστολιού. Είναι έντονη στα μάτια μου η εικόνα του που ήθελε να κουβαλάει μόνος του τα τεράστια καρπούζια, τα μοσχοβολιστά ψωμιά και τα χίλια ψώνια και να κατεβάζει μόνος του στην αγκαλιά του τις Θεές της Θάλασσας, που αποσύρονταν για λίγο από τη θέση τους, για να τοποθετηθούν στις Εκθέσεις μου τα νέα μου έργα…
Ο Scoci λείπει… αλλά υπάρχει έντονη η εικόνα του, το πέρασμά του!
Η Μανίτα ευγνώμων για τα χρόνια που ζήσανε μαζί, έχει τιμήσει τη μνήμη του με έναν συγκινητικό τρόπο που μόνο αυτή ξέρει…
Και εξακολουθεί να είναι γενναιόδωρη και χρήσιμη και καρδιά της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής Θεσσαλονίκης.
Το καλοκαίρι, σαν χελιδόνι, επιστέφει στην Κεφαλονιά, τη γονική πατρίδα της, με τον δικό της διακριτικό τρόπο συνεχίζει να φροντίζει, να νοιάζεται και να κάνει όμορφο τον κόσμο της γύρω της. Ξέρει να είναι μια φίλη ψυχής, μια οικοδέσποινα πρότυπο, που της χρωστάω τόσα πολλά…
Μέσα στον χώρο που μεταμόρφωσε και καθρεφτίζει τα αισθήματά της, πάνω από τη δική μας θάλασσα που γνωρίζουμε καλά, που στη Δύση ο ήλιος κάνει μπλουμ και χάνεται μες στα νερά, η Μανίτα κάνει την προσφορά της φυσική κι αβίαστη, για ν’ ακουμπάει στους τοίχους της η δική μου ψυχή, τα μηνύματα και οι αγάπες μου.
Και την ευχαριστώ θερμά γι’ αυτό.
Κι ευχαριστώ και τον Scoci θερμά, που ήξερε να εκφράζει την αγάπη του με πράξεις.
Πληροφορίες: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., 6977293723
Έφη Γ. Σπηλιώτη
Η 'Εφη Σπηλιώτη γεννήθηκε στην Κεφαλονιά, όπου και ολοκλήρωσε την στοιχειώδη και την µέση εκπαίδευση. Η αγάπη της για την ζωγραφική εµφανίστηκε από τα πρώτα χρόνια της ζωής της.
Το περιβάλλον της την απέτρεψε από το να ακολουθήσει καλλιτεχνικές σπουδές. Προτιµήθηκε η εξασφάλιση ενός σίγουρου επαγγέλµατος· εισήχθη στην Χαροκόπειο Ανωτάτη Σχολή Οικιακής Οικονοµίας της Αθήνας, και αποφοίτησε µε άριστα. Πρόταση για µεταπτυχιακές σπουδές µε υποτροφία στην Αµερική δεν πραγµατοποιήθηκε, επειδή παντρεύτηκε τον Κώστα Μπονάτσο και απέκτησε δυο κόρες, την Μαργαρίτα και την Ισµήνη. Η ανάγκη, ωστόσο, σπουδών που είχαν σχέση µε την βαθύτερη κλίση της, την οδήγησαν να ακολουθήσει και να ολοκληρώσει σπουδές Γραφικών Τεχνών στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο (Σχολές Δοξιάδη) µε σπουδαίους δασκάλους, τους Α. Τάσσο, Δ. Μυταρά, Μαρίνα Λαµπράκη-Πλάκα, Γ. Γεωργιάδη, Π. Γράββαλο, Η. Δεκουλάκο, Π. Ζουµπουλάκη, Τ. Κατσουλίδη, Γ. Παρµακέλη.
Η προτίµησή της να ζωγραφίζει πάνω σε φόρµες που έχει δηµιουργήσει η ίδια, την έφερε σε επαφή µε τον πηλό. Από το 1973 ασχολήθηκε µε την κεραµική. Έκτοτε έχει δηµιουργήσει χιλιάδες χρηστικά και διακοσµητικά αντικείµενα, πάντα µοναδικά. Αργότερα, κατακτώντας το υλικό της, επεκτάθηκε σε κατασκευή µεγάλων επιφανειών, επιτοίχιων έργων, δαπέδων, τραπεζιών. Πρόκειται για έργα πολυτµηµατικά, ζωγραφικά, µε κυρίαρχο στοιχείο το χρώµα. Έχει κάνει 16 ατοµικές εκθέσεις, µε κυριότερες: στο Πνευµατικό Κέντρο ΩΡΑ, Αθήνα, 1984· στην Αίθουσα Τέχνης και Τεχνικής ΕΜΕΙΣ, Αθήνα, 1997· στην Gallery Titanium, Αθήνα, 1999· τιµητική στο Δηµοτικό Θέατρο Αργοστολίου "Κέφαλος", 2000. Έχει λάβει µέρος σε περισσότερες από 50 οµαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό· µεταξύ άλλων, µε την Ένωση Καλλιτεχνών Κεραµιστών Ελλάδος στο Πνευµατικό Κέντρο του Δήµου Αθηναίων, 1985, 1986 και 1990· στην Gallery Trosa Cνarn, Στοκχόλµη, 1989, 1990, 1991, 1995· στην Gallery Zum Oberen Schwanen, Ζυρίχη, 1990· µε τους Εικαστικούς Καλλιτέχνες Κεφαλονιάς και Ιθάκης, Αργοστόλι, 1989· στον Εκθεσιακό Χώρο του Οργανισµού Λιµένος Θεσσαλονίκης, στην έκθεση "Σύγχρονοι Έλληνες Κεραµίστες", 1991· στην Τεχνόπολη, Γκάζι, στον "Μήνα Εικαστικών Τεχνών" που διοργάνωσε το ΕΕΤΕ, 2001· µε την IAC (International Academy of Ceramics), στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυµπιάδας, Εργοστάσιο, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, 2002· στο Πολυψυχαγωγικό Κέντρο Αµαρουσίου, µε θέµα "Ολυµπιακοί Αγώνες 2004, 6 Έλληνες κεραµίστες δηµιουργούν για το Μαρούσι", 2002· στο Κτήριο ΕΕΤΕ µε θέµα "Καλλιτεχνική Κεραµική και Ψηφιδωτό", Αθήνα, 2004.
Το έργο της "Το πέταγµα" βρίσκεται από το 1997 στον Κρατικό Αερολιµένα Αργοστολίου· το επιτοίχιο "Η ελιά των Ολυµπιονικών" αποκτήθηκε από τον Δήµο Αµαρουσίου το 2002· ο Δήµος Αργοστολίου απέκτησε τις "18 Θεές της Θάλασσας" το 2004, ενώ οι υπόλοιπες 10 Θεές που παρουσιάζονται στο Λεύκωµα "28 θεές της θάλασσας" ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές.
Έχει τιµηθεί µε βραβείο αφίσας και µε δύο επαίνους για την συµµετοχή της στον σχετικό διαγωνισµό της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, 1969, και µε το τρίτο βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισµό µε θέµα την εικαστική παρέµβαση στον σταθµό ΗΣΑΠ Αµαρουσίου, 2003. Έχει επίσης εικονογραφήσει τους έξι τόµους Ελληνικής Μυθολογίας για παιδιά, µε τίτλο "Ένας Μύθος - Ένα Όνοµα", για τις Εκδόσεις Ελληνικά Γραµµατα (Αθήνα, 2001).
Είναι µέλος του Επιµελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ) και µέλος της Πολιτιστικής Επιτροπής του, και έχει διατελέσει κατ' επανάληψη εκλεγµένο µέλος της Επιτροπής Κατάταξης και Κρίσης καθώς και της Εφορίας Διακοσµητικής του ΕΕΤΕ. Επίσης, είναι µέλος της Εταιρείας Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος, του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, ελληνικού τµήµατος του International Board of Books for Young People (iBb Υ), και του ελληνικού τµήµατος της Παγκόσµιας Καλλιτεχνικής Εταιρείας Εικονογράφησης Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου "Αίσωπος". Υπήρξε για πολλά χρόνια µέλος του World Crafts Council (οργάνωσης της ΟΥΝΕΣΚΟ).
Έχει συµµετάσχει σε συνέδρια και έχει επιµεληθεί, είτε µόνη είτε µε συναδέλφους της, εκθέσεις κεραµικής και εικαστικών τεχνών γενικότερα. Έργα της βρίσκονται σε χώρους επιχειρήσεων και οργανισµών, καθώς και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.